Hoe zit het nou écht: krijgen vluchtelingen alles gratis?

De meeste asielzoekers beginnen met helemaal niets. Ze hebben vaak al hun bezittingen verkocht om de reis naar Europa te betalen.

Tijdens hun asielprocedure hebben ze recht op basisvoorzieningen, zoals eten en onderdak. Als ze zelf kunnen koken, krijgen ze eetgeld om boodschappen te doen. Later komt daar ook leefgeld bij. Dat is een kleine 14,50 euro per week.

Over dat recht op onderdak: asielzoekers en statushouders met een eigen inkomen of vermogen moeten zelf aan hun opvang meebetalen. 

Een vluchteling die in Nederland mag blijven, noem je een statushouder. Statushouders wachten in het azc totdat er ergens in een gemeente een woonplek vrijkomt. Voor die woonplek moeten zij gewoon betalen.

Tijdens het wachten op woonruimte krijgen ze een klein bedrag voor persoonlijke uitgaven. Denk bijvoorbeeld aan toiletartikelen, kleding en beltegoed. 

Als statushouders eenmaal een woning hebben, krijgen ze - net als Nederlanders - een bijstandsuitkering zolang ze nog geen werk hebben. Die uitkering staat gelijk aan het sociaal minimum. Geen vetpot dus!  

Vluchtelingen met een verblijfsvergunning moeten zo snel mogelijk het azc verlaten. Ze krijgen een gemeente toegewezen die voor een woonplek moet zorgen. Dat kan een sociale huurwoning zijn, of een andere vorm van wonen waarin ze voorzieningen met anderen moeten delen.

Statushouders kunnen een lening krijgen om de belangrijkste spullen voor hun huis te kopen. Dit noemen we een inrichtingskrediet. Maar zoals met iedere lening, moeten zij deze lening in principe gewoon terugbetalen.

Sommige gemeenten schelden de schuld kwijt, of zoeken naar een andere oplossing.

Statushouders hebben dezelfde basisrechten én -plichten als Nederlanders. Dus ze moeten belasting betalen en ook een zorgverzekering afsluiten. Medische zorg wordt – net als bij iedereen - door de zorgverzekering gedekt. 

Dan het rijbewijs, ten slotte. Vluchtelingen krijgen niet een gratis rijbewijs.

Maar voor iedereen - dus ook voor vluchtelingen - geldt dat er soms (financiële) ondersteuning mogelijk is voor halen van een rijbewijs. Bijvoorbeeld als een rijbewijs de kans op werk vergroot.