Eerste stap gezet in hulp aan vluchtelingen op de ABC eilanden

, 23 januari 2019
Leestijd, 3 min.
VluchtelingenWerk draagt bij aan de oprichting van Human Rights Defence (HRD). Dat doen we op verzoek van een netwerk van bezorgde burgers op de eilanden. Ella de Lange van ons Internationaal Programma ging op werkbezoek en sprak er met burgers, maatschappelijke organisaties, overheidsinstanties en vluchtelingen. ‘We zijn trots dat met deze stichting een eerste stap is gezet richting een betere bescherming voor vluchtelingen op de eilanden.’

De Human Rights Defence is de eerste onafhankelijke mensenrechtenorganisatie die zich inzet voor Venezolaanse vluchtelingen in de regio. Ella: ‘Daarmee wordt hopelijk snel een groot “beschermingsgat” gedicht, waar vluchtelingen nu mee te maken krijgen.’ VluchtelingenWerk zal hier op afstand op verschillende manieren aan bijdragen, waaronder:

  • Juridische ondersteuning en kennisoverdracht aan advocaten op Curaçao, Aruba en Bonaire
  • Capaciteitsversterking aan lokale vrijwilligers van HRD op Curaçao, Aruba en Bonaire rond voorlichting aan Venezolaanse vluchtelingen
  • Belangenbehartiging en advocacy naar de overheden binnen het Koninkrijk
  • Vergroten van bewustwording en draagvlak onder de Curaçaose bevolking. 

Venezolaanse vluchtelingen krijgen geen bescherming

Door de aanhoudende politieke en economische crisis in Venezuela zijn inmiddels al miljoenen Venezolanen op de vlucht geslagen. Een klein deel van hen zoekt bescherming op Curaçao, Aruba en Bonaire . ‘Maar hoewel alle eilanden zijn gebonden aan het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en Aruba en de BES-eilanden (Bonaire, Saba en Sint Eustatius) ook het Vluchtelingenverdrag hebben getekend, is het er zo goed als onmogelijk om asiel aan te vragen of een asielstatus te krijgen’, vertelt Ella.

Zonder pardon gevangengezet

Mede doordat er geen (werkend) asielsysteem is, worden vluchtelingen aan hun lot overgelaten. ‘Ze worden zonder reden opgepakt en in detentie geplaatst. Vanuit detentie worden zij zonder proces of onderzoek uitgezet, soms zonder hun kinderen. Terwijl bijvoorbeeld politieke tegenstanders van de Venezolaanse president Maduro gegronde vrees hebben op vervolging. Daarbij duwt het gebrek aan een vangnet en rechten vluchtelingen de illegaliteit in. Of zoals Ella, een van onze partners ter plaatse, tegen ons zei: 'Ze leven in de schaduw'.

‘Groot maatschappelijk probleem’'

Bij een leven in illegaliteit komen allerlei andere problemen kijken. Ella: 'Denk bijvoorbeeld aan zwartwerken, uitbuiting, ziektes en prostitutie. Hierdoor komt ook het draagvlak voor vluchtelingen onder druk te staan. Daarbij is hulpvragen voor vluchtelingen onmogelijk, want zodra ze in beeld zijn bij instanties lopen ze het risico om opgepakt en uitgezet te worden. Omdat veel van hen geen papieren hebben en niet kunnen werken, en omdat ze natuurlijk op een eiland zitten, is doorreizen naar een veiligere plek geen optie.'

De weg vinden in een wespennest

Doordat er amper beleid is voor vluchtelingenopvang en zowel de beleidsmakers als de uitvoerders weinig ervaring met asielrecht hebben, is de situatie op het eiland erg ingewikkeld. Ook spelen er allerlei belangen en is een deel van de bevolking kritisch. Ella: ‘Je mengen in het politieke debat daar, is niet eenvoudig. Wij hebben dan ook enorm veel bewondering voor en vertrouwen in de vrijwilligers van Human Rights Defence.'

Waarom is VluchtelingenWerk actief in de Cariben?

Wij vinden het belangrijk dat de mensenrechten in het hele koninkrijk worden gewaarborgd, dus ook op de Cariben. Dan doen we door onze  expertise te delen met lokale partners.