Terugblik Werkconferentie: Maatwerk helpt
Maatwerk helpt vluchtelingen verder
Werken is dé manier om mee te doen in een samenleving. Maar om vluchtelingen aan het werk te helpen, zal veel meer maatwerk moeten worden toegepast. Gelukkig zijn er in de beide provincies al mooie initiatieven om hen dat zetje in de rug te geven. Gedeputeerde Bea Schouten van de provincie Gelderland belichtte voor de 260 deelnemers in de Lebuïnuskerk de regionale kennistafels, waar niet alleen gemeenten aan meedoen maar ook een klankbordgroep van de statushouders zelf bij betrokken is. Want juist door niet alleen over hen te praten maar ook mét hen komen oplossingen dichterbij.
Zoals Syriër Anwar Manlasadoon, columnist van De Gelderlander het zo mooi verwoordde bij de opening: “Ik was dankbaar dat ik een uitkering kreeg, maar ik voelde mij net een kind. In Syrië krijgen alleen kinderen geld, van hun vader. Ik wilde studeren en werken. Nu loop ik niet meer aan de hand van de gemeente, ik ben vrij.” Hij bepleitte maatwerk, en dat was een term die de hele conferentie terug bleef komen.
Dan maar in een magazijn
Zo heeft het Radboud UMC in Nijmegen een leerwerktraject met baanintentie opgezet om vluchtelingen die in de zorg actief waren bij te scholen zodat ze hier ook aan de slag kunnen als bijvoorbeeld operatieassistent of anesthesiemedewerker. “Sommige gemeenten kijken helemaal niet naar de achtergrond van mensen en willen dat ze dan maar in een magazijn gaan werken of in de horeca. De helft van de vluchtelingen gaat in de horeca werken, ook mensen die in hun thuisland een opleiding in een heel andere richting hebben gevolgd. Door opleidingen aan te bieden die aansluiten bij hun talent en achtergrond kunnen ze in kansrijke beroepen terecht komen, waar nu een groot personeelstekort is”, legde hoofd zorgopleidingen Anna van der Hoek uit.
Sevket Ozturk uit Turkije viel ook door regelgeving tussen wal en schip, omdat Nederland geen inburgering betaalt voor Turken. Nu doet hij mee aan een IT-scholingstraject van het IT PerformanceHouse. ”Ik heb na 2,5 maand al mijn certificaat gehaald en wil nu doorleren. Dit geeft mij een heel goede kans.” In de tien verschillende workshops waren veel verhalen te horen: over mooie resultaten, gemotiveerde mensen en creatieve projecten. Zoals de gemeenten Dinkelland en Oldenzaal, die huisvesting voor statushouders voortvarend aanpakten, nog voor er duidelijkheid was over de financiering, waardoor mensen sneller weg konden uit het asielzoekerscentrum.
De 260 deelnemers, die allemaal met vluchtelingen werken, konden overal hun licht opsteken en deelden ook hun ervaringen. Helaas waren er ook veel geluiden over regelgeving die in de weg zit, onduidelijkheid en onbegrip. Over vluchtelingen die vijf maanden moeten wachten op de uitslag van hun inburgeringsexamen waardoor hun leven weer stilstaat. Over een groot gebrek aan taalmaatjes. Over regelingen die omscholing in de weg zitten.
Persoonlijker aanpak
Gedeputeerde Eddy van Hijum wil de provincie Overijssel graag als proeftuin aandragen in Den Haag voor een pilot waarin vluchtelingen een bijzondere (bijstands-)status krijgen. De aanpak zou daardoor veel persoonlijker kunnen, net als nu al in Zweden gebeurt. Vluchtelingen Werk Oost-Nederland ondersteunt dit streven en Van Hijum hoopt samen op te trekken met de provincie Gelderland. Uit onderzoek van Hogeschool Windesheim, waarbij honderd statushouders werden gevolgd, blijkt ook dat er niet één gouden aanpak is. Waar de ene persoon liever meteen aan het werk gaat, past bij een ander beter een wat langduriger traject.
De gedeputeerden van Overijssel en Gelderland zien de rol van de provincie vooral in het verspreiden van kennis die bij geslaagde projecten wordt opgedaan en het zoeken naar maatwerk met de gemeenten. “Waar regelgeving in de weg zit, moeten we samen kijken waar we die kunnen opruimen”, zei Van Hijum.
Directeur Jan van der Werff van Vluchtelingen Werk Oost-Nederland pleitte voor een positieve blik. “Je kunt zeggen: van de vluchtelingen die in 2014 binnen kwamen heeft slechts 11 % na tweeenhalf jaar een baan. Maar eerst mochten ze een jaar niks in een AZC, anderhalf jaar later is ál 11 % aan het werk. Het kost ook tijd. De helft heeft de inburgering al gehaald, 30 procent is bezig. Laten we op zoek gaan naar maatwerk en mensen echt een kans geven, bijvoorbeeld door ruimte te maken als ze een opleiding willen doen.”
Foto's Negin Zendegani