Achtergrond: De opvangcrisis is niet in Ter Apel, maar in het hele land

Nieuws, 15 september 2022
Leestijd, 2 min.
Door al het nieuws over vluchtelingen die noodgedwongen buiten sliepen, ontstaat de indruk dat de opvangcrisis alleen in Ter Apel speelt. Maar niets is minder waar: de crisis beperkt zich niet tot deze locatie, maar speelt zich af in tientallen (crisis)noodopvanglocaties door het hele land. Op dit moment wonen 18.000 asielzoekers in Nederland al een jaar in tijdelijke locaties zoals tenten, gymzalen en evenementenhallen.
placeholder

Opeenstapeling van problemen

Sinds september vorig jaar wonen duizenden vluchtelingen en hun kinderen in noodopvanglocaties zoals boten, tentenkampen en evenementenhallen. In veel van deze locaties ontbreekt het aan de meest basale voorwaarden zoals privacy, voldoende sanitair, bedden, bescherming tegen de weersomstandigheden en genoeg en fatsoenlijk eten. Kinderen kunnen niet naar school en speelvoorzieningen ontbreken. Afgelopen juni concludeerde de werkgroep 'Kind in azc' al dat de leefomstandigheden voor kinderen in deze locaties onleefbaar en beneden alle peil zijn.

Nadat de noodopvanglocaties vol zaten, werden er crisisnoodopvanglocaties opgericht die een nog tijdelijker karakter moesten hebben, zoals tenten en sporthallen met veldbedden. Toen ook die volzaten liep de boel vast in Ter Apel: het aanmeldcentrum bleek de 'bottleneck' van een al langer, diepgeworteld opvangprobleem in Nederland.

Oorzaak: politieke keuzes

Deze opvangcrisis is geen overmacht en komt niet door een verhoogde asielinstroom. Politieke keuzes zijn de oorzaak: door jarenlange bezuinigingen op de IND en het vroegtijdig sluiten van diverse asielzoekerscentra verkeert het Nederlandse asielsysteem al jaren in een permanente crisis. Dat deze crisis zelf veroorzaakt is door het Rijk, zorgde onder andere voor onwil bij gemeenten om extra opvangplekken aan te dragen. Hierdoor ontstond de afgelopen maanden een bestuurlijke impasse.

Vorige week besloot het kabinet om asielzoekers buiten Ter Apel naar de tijdelijke opvanglocatie Zoutkamp te brengen: een van de vele pleisters op een langdurige wond. Het is afwachten of deze maatregel gaat voorkomen dat er vluchtelingen buiten op de grond moeten slapen. Omdat de (crisis)noodopvanglocates al een jaar door de humanitaire ondergrens zakken, stapt vluchtelingenWerk op 15 september naar de rechter. Met een rechterlijke uitspraak hopen wij dat niet alleen de kwantiteit van de opvanglocaties omhoog gaat, maar óók de kwaliteit.