Afghaanse asielzoekers halfjaar langer in 'wachtstand'
Honderden Afghanen in de ‘wachtstand’
Ook voor de machtsovername van de Taliban in september vorig jaar was Afghanistan een levensgevaarlijk land. Jaarlijks vroegen enkele honderden Afghanen asiel aan in Nederland. Toen de Taliban steeds verder oprukten sloegen we alarm en vroegen we het kabinet voorlopig geen Afghanen terug te sturen. De veiligheidssituatie werd zo onvoorspelbaar dat het onmogelijk was om asielverzoeken te kunnen beoordelen. Toenmalig staatssecretaris Broekers-Knol besloot een ‘besluit- en vertrekmoratorium’ in te stellen.
Enkele honderden Afghanen die op dat moment in afwachting waren voor hun asielprocedure werden in de ‘wachtstand’ gezet. Ze wachten nog altijd in onzekerheid over de vraag of de in Nederland mogen blijven. Een deel van hen heeft nog achtergebleven gezinsleden. Zij wachten nu in een levensgevaarlijke situatie tot ze mogen herenigen in Nederland. Dat kan pas als het asielverzoek is beoordeeld.
Nieuw asielbeleid
Staatssecretaris Van der Burg laat vandaag in een brief aan de Tweede Kamer weten zes maanden langer te tijd te nemen voor de beoordeling van hun asielverzoeken. Het ministerie van Buitenlandse Zaken werkt aan een ‘ambtsbericht’ met actuele informatie over de veiligheidssituatie in het land dat nu onder Taliban-bewind staat. Op basis van die informatie gaat de staatssecretaris het asielbeleid voor Afghanen aanpassen. Dit ambtsbericht komt in maart. Naar verwachting duurt het dan nog enige tijd voor het asielbeleid daarop is aangepast.
Risicogroepen nu al inwilligen
Het besluit- en vertrekmoratorium staat het inwilligen van Afghanen die overduidelijk bescherming nodig hebben niet in de weg. De meeste Afghanen die na de machtsovername door Nederland zijn geëvacueerd hebben inmiddels allemaal een verblijfsvergunning gekregen. Onder Afghanen die nu wachten op het besluit- en vertrekmoratorium zijn ook groepen die nu al als hoog risicogroep zijn aangemerkt. Zoals medewerkers voor de internationale troepen, ambtenaren, vrouwen in publieke functies, bekeerlingen en LHBTI-asielzoekers. Het is zo evident dat zij niet terug kunnen naar Afghanistan dat het onnodig is om hen nog langer te laten wachten. We vragen staatssecretaris Van der Burg daarom hun asielverzoeken nu al te beoordelen.
'Maak haast met nieuw asielbeleid'
Terugkeer naar Afghanistan kan onder het huidige bewind niet aan te orde zijn. Van Afghanen die vluchten voor het Taliban-regime kan niet worden gevraagd dat zij zich onderwerpen aan de extremistische regels van de Taliban. Op overtreding staan wrede straffen als steniging en amputatie. Volgens de VN zijn al meer dan 100 voormalig overheidsmedewerkers en medewerkers voor de internationale troepen gedood. Vele anderen houden zich schuil. Daarnaast is er een een wijdverbreide humanitaire crisis gaande. Naar schatting 3,5 miljoen Afghanen zijn binnen Afghanistan gevlucht. 1 miljoen kinderen onder de vijf lopen het risico te overlijden als gevolg van ondervoeding.
Afghanistan is op dit moment voor niemand veilig om naar terug te keren. We vragen de staatssecretaris daarom haast te maken met het nieuwe asielbeleid en alle Afghanen als vluchteling te erkennen.