Nieuwjaarsreceptie 2018: Wat kun jij doen voor vluchtelingen?

Nieuws, 22 januari 2018
Leestijd, 4 min.
'Wat kun jij doen om te zorgen dat vluchtelingen een kans krijgen?' Die vraag stond centraal tijdens de Nieuwjaarsreceptie van VluchtelingenWerk Nederland. Buiten woedde de heftigste storm sinds jaren, maar binnen in de historische kerk 'De Duif' in Amsterdam, echoden die beschouwende woorden nog lang na. Laat 2018 een jaar zijn waarin huizen weer als een 'thuis' mogen voelen.
placeholder

Op gespannen voet

In 1955, tijdens zijn ontvangst van de Nobelprijs voor de Vrede, sprak Gerrit Jan van Heuven Goedhart de woorden: 'Alleen als een vluchteling vrienden om zich heen heeft, als hij zich lid van zijn nieuwe gemeenschap voelt, zal hij zijn huis beschouwen als een echt thuis.' Een uitspraak die nog altijd actueel en van belang is, stelt directeur Dorine Manson. Maar óók een uitspraak die op gespannen voet staat met het regeerakkoord dat het afweren van vluchtelingen als doel heeft. Manson: "Als VluchtelingenWerk zullen we komende jaar politiek en overheid voeden met feiten en voorbeelden uit de praktijk die werken. We zullen óók een moreel appèl doen wanneer dat nodig is. Met wereldwijd ruim 65 miljoen mensen op de vlucht is er dringend behoefte aan solidariteit en het nemen van verantwoordelijkheid."

Sterke verschillen

Niet alleen de landelijke, maar ook de gemeentepolitiek heeft de aandacht van VluchtelingenWerk: in maart vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Manson: "De vraag 'Wat kun jij doen om te zorgen dat vluchtelingen een kans krijgen?' wordt door elke gemeente anders beantwoord. De ene gemeente voldoet amper aan de minimumnormen, terwijl de andere haar uiterste best doet om vluchtelingen zo snel mogelijk te laten participeren. De toekomst van vluchtelingen hangt sterk af van de gemeente waarin zij toevallig worden gehuisvest. VluchtelingenWerk wil dat alle gemeenten een goed en duurzaam integratiebeleid gaan voeren. Wij hopen dat veel mensen zich zullen afvragen wat zij - in het stemhokje - kunnen doen om te zorgen dat vluchtelingen een kans krijgen in hun gemeente."

Bakkie doen?

Het afgelopen jaar ging VluchtelingenWerk tijdens Wereldvluchtelingendag en de Open azc dag de straat op met de campagne ‘Bakkie doen?’. Mo Hersi en Johnny Dkdan boden, samen met andere vluchtelingen, voorbijgangers een 'bakkie koffie' aan om zo het draagvlak voor vluchtelingen te vergroten. Op het podium vertellen zij over het succes van de campagne.  "Het werd mijn doel om mensen weer met aandacht, waardering en vertrouwen naar elkaar te laten kijken," vertelt Hersi. "Om de verbinding tussen mensen te herstellen." Johnny vult aan: "Een van mijn persoonlijke doelen was om meer contact te krijgen met Nederlanders. Dat wens ik eigenlijk voor alle vluchtelingen. Het is belangrijk om het gesprek met elkaar te blijven aangaan."

Overpeinzende woorden

Niet alleen het wantrouwen in de maatschappij raakt vluchtelingen, stelt schrijfster en filosofe Désanne van Brederode in een treffende, soms schurende toespraak. Ook medelijden of betutteling kunnen tot somberheid en een gevoel van eenzaamheid leiden. Van Brederode: "De term 'vluchteling' gaat voorbij aan het feit dat iemand voorafgaand aan de vlucht al een heel leven leidde - met eigen gedachten, dromen, plannen, zorgen, pijn en angsten - en bij de vlucht weliswaar heel veel heeft achtergelaten, maar niet zijn geestelijke bagage, zijn ziel, zijn gemoed, zijn karakter, talenten, ambities en al dan niet politieke, maatschappelijke, filosofische, spirituele, morele en/of artistieke idealen. Deze originele, authentieke, onvervreemdbare innerlijkheid kan niet tot bloei komen als een vluchteling wordt bejegend als iemand die vooral andere mensen nodig heeft, en kennis van de nieuwe taal, en kansen – en zelf niet nodig mag zijn, als hartsvriend, als trooster, als leermeester."

 

Longen Vol

Niet minder indringend is het muzikale intermezzo van muzikant en theatermaker Saman Amini. Als de laatste klanken van zijn lied ‘Longen Vol’ zijn weggeëbd, laat hij een diep geroerde zaal muisstil achter. Als kind belandde Saman tijdens zijn asielprocedure, samen met zijn familie, in een detentiecentrum. "Mede dankzij de hulp van VluchtelingenWerk zijn wij uit het detentiecentrum gekomen,"vertelt Amini. "VluchtelingenWerk zit in mijn hart." Daarom doneert Saman de opbrengst van zijn single 'Longen Vol' aan VluchtelingenWerk.

Ergens bijhoren

Hekkensluiter van de nieuwjaarsreceptie is Zainab Osman. In de jaren negentig vluchtte zij uit Somalië; tegenwoordig is Zainab raadslid voor de PvdA in Wijchen. In haar toespraak vertelt ze over de grote prijs die ze moest betalen voor haar vlucht. "Om mijn plekje in de Nederlandse maatschappij te verwerven heb ik net als ieder ander in Nederland mijn eigen kansen moeten creëren. In mijn situatie betekende dit echter dat ik een deel van mijn eigen, culturele identiteit moest loslaten. Hier was wilskracht, volharding en moed voor nodig, en dat is voor veel vluchtelingen nu ook zo. Het loslaten van een deel van je identiteit betekent namelijk dat de groep waartoe je behoort afstand van je neemt. Dat overkwam mij. Terwijl ik eigenlijk maar een ding wilde: gewoon ergens bijhoren."

VluchtelingenWerkAwards

Het afsluitende deel van de receptie stond in het teken van de  VluchtelingenWerkAwards 2017. Tien finalisten waren genomineerd; tien krachtige en inspirerende voorbeelden in de categorieën Bedrijven, Gemeenten en Doorzetters die bijdragen aan een succesvolle deelname van vluchtelingen in onze samenleving. Samen met David van der Leij, accountmanager bij de Nationale Postcode Loterij, maakte directeur Dorine Manson de winnaars bekend: Jumbo van Oppen in Geleen wint de prijs in de categorie Bedrijven, Gemeente Dalfsen de gemeenteprijs en de Syrische Sherifa Zaiyat wint de doorzettersprijs voor vluchtelingen. Allemaal van harte gefeliciteerd!