Een gezamenlijk Europees asielsysteem

Binnen de Europese Unie is sinds 2012 een aantal richtlijnen van kracht waaraan alle landen zich moeten houden:

• In de Procedurerichtlijn is beschreven aan welke normen een asielprocedure ten minste moet voldoen;
• De Definitierichtlijn gaat over de vraag wie wel of geen vluchteling is;
• In de Opvangrichtlijn staat aan welke voorwaarden de opvang van asielzoekers moet voldoen;
• De Richtlijn Tijdelijke Bescherming gaat over een tijdelijk beschermingsmechanisme dat in werking treedt als er veel ontheemden tegelijk naar de Europese Unie komen. Deze richtlijn wordt sinds maart 2022 voor het eerst in de praktijk gebruikt, namelijk voor de opvang van Oekraïners die op de vlucht zijn geslagen vanwege de inval van het Russische leger in hun land.

Naast GEAS is ook het zogenaamde Dublin-systeem ingevoerd. Dat bepaalt dat het EU-land waar een asielzoeker als eerste aankomt, verantwoordelijk is voor z'n asielaanvraag. Dus als een vluchteling als eerste in Griekenland voet aan wal heeft gezet, is Griekenland verantwoordelijke voor opvang en asielprocedure.

De verschillen in procedures en opvang van de verschillende lidstaten zijn ondanks GEAS groot. Het maakt dus nogal uit in welk land je als vluchteling als eerste aankomt.