Wachttijden asielprocedure

Mei 2024: Grote zorgen naar aanleiding van het hoofdlijnenakkoord
VluchtelingenWerk waarschuwt de Kamer naar aanleiding van het hoofdlijnenakkoord voor de contraprodcutiviteit van de voorgenomen wijzigingen op asiel en migratie. De problemen in de asielketen zullen met deze wijzigingen alleen maar groter en talrijker worden. Daarnaast zijn veel plannen juridisch onhoudbaar en zal het afbreuk doen aan het Europese migratiebeleid. We roepen op mensenrechten en de rechtstaat te respecteren en met uitvoerbare plannen te komen die de situatie daadwerkelijk kunnen verbeteren. 

Maart 2024: Grote zorgen om wachttijden voor AMV'ers
VluchtelingenWerk roept op het belang van (jonge) kinderen weer centraal te zetten in de asielprocedure, onder andere door beter verwachtingsmanagement en door zo spoedig mogelijk op een aanvraag te beslissen. Daarnaast moet er zo snel mogelijk een einde komen aan de noodmaatregelen in de opvang van amv’s. Zij dienen, gezien hun kwetsbare positie, met voorrang te kunnen rekenen op stabiele, veilige opvang met adequate zorg en onderwijs.

Januari 2024: Rapport gevlucht en vergeten?
Het aantal asielzoekers in de noodopvang blijft stijgen. En dat terwijl de leefomstandigheden op veel locaties nog steeds onmenselijk zijn. VluchtelingenWerk vraagt via het rapport 'Gevlucht of vergeten?' opnieuw aandacht voor de overvolle opvang en de leefomstandigheden die op veel locaties nog steeds onmenselijk zijn.

Januari 2024: Oproep voor structurele oplossingen
VluchtelingenWerk adviseert de staatssecretaris met klem om nu structureel de manier van werken in de keten aan te passen en de (veelvuldig) aangereikte adviezen voor verbetering uit te voeren. Dit betekent zorgdragen voor een stabiele en realistische financiering binnen deze begroting en structurele oplossingen om orde en rust te krijgen in de asielketen. Als stevige maatregelen uitblijven zal de opvangcrisis zich alleen nog maar verhevigen de komende jaren. De druk op de opvang zal dan nog groter worden omdat er steeds meer en langer asielzoekers wachten op een beoordeling van hun verzoek.

December 2023: Oproep aan nieuwe Tweede Kamer om oplossingen

VluchtelingenWerk roept de nieuwe Tweede Kamer op voldoende humane opvangplekken te creeren en zorgvuldige procedures in te richten voor de meer dan 70.000 asielzoekers en gezinsleden van statushouders die nog op de uitkomst van hun procedure wachten en de bijna 16.000 statushouders die verblijven in asielopvang die niet voor hen bedoeld is. VluchtelingenWerk roept daarnaast de staatssecretaris op eindelijk gehoor te geven aan de verschillende adviezen over het op orde brengen van de Keten en de IND. 

Juni 2023: Rapport wegkijken en vooruitschuiven 

Via ons nieuwe rapport wegkijken en vooruitschuiven vragen we onder andere aandacht voor de lange wachttijden voor registratie bij de AVIM en een BSN nummer. Ook brengen we de recordhoge wachttijden en de totale willekeur in volgorde van behandeling van aanvragen onder de aandacht. VluchtelingenWerk Nederland komt in dit rapport met concrete verbeterpunten. 

Mei 2023: Registratie asielzoekers fors vertraagd

VluchtelingenWerk maakt zich ernstig zorgen over de gevolgen van het aanmeldproces dat sinds de zomer wordt gehanteerd. Door achterstanden bij de vreemdelingenpolitie krijgen mensen soms pas maanden nadat zij hebben geuit asiel aan te willen vragen in Ter Apel de mogelijkheid om daadwerkelijk een asielaanvraag te ondertekenen. Pas vanaf het moment van de officiële asielaanvraag gaat de beslistermijn in. VluchtelingenWerk Nederland trekt daarom aan de bel via een artikel van RTLNieuws en roept de staatssecretaris via een brief op om het moment van asielwensuiting bij de IND als aanvangsdatum van de beslistermijn van de asielaanvraag en als ingangsdatum van een eventueel te verlenen verblijfsvergunning te hanteren. Ook roept VluchtelingenWerk de staatssecretaris op om per direct in te grijpen en de IND dusdanig te versterken zodat alle asielverzoeken zo snel mogelijk weer tijdig behandeld worden.

Mei 2023: Tweestatusstelsel maakt problemen alleen maar groter

Het kabinet overweegt het CDA-voorstel om een tweestatusstelsel in te voeren. VluchtelingenWerk Nederland maakt zich ernstige zorgen over deze mogelijke beleidswijziging. De wijziging kan resulteren in een onrechtvaardige behandeling van oorlogsvluchtelingen, de toch al zwaar belaste IND en rechtspraak worden nog meer onder druk gezet en de invoering zal te lang duren om een oplossing te bieden voor de huidige problemen. VluchtelingenWerk roept daarom het kabinet op dit heilloze plan te laten varen.

April 2023: Oproep tot daadkracht en langetermijnoplossingen

Het kabinet bracht vrijdag 28 april het verwachte aantal asielzoekers naar buiten dat dit jaar naar Nederland komt. Het kondigde daarbij maatregelen aan die het inwilligingspercentage naar beneden moet halen. Ondanks de grote noden in de opvang en achterstanden bij de IND komt het kabinet met maatregelen voor de bühne. Maatregelen die de IND alleen maar meer werk opleveren en waardoor nog meer mensen langer in de opvang blijven. VluchtelingenWerk vraagt het kabinet daarom, juist nu, daadkracht te tonen en met langetermijnoplossingen te komen.

Februari 2023: CDA-plan 'tweestatusstelsel' onrechtvaardig, onrealistisch en onuitvoerbaar 

Het CDA pleit voor de invoering van een zogenoemd 'tweestatusstelsel'. Hiermee wil het CDA de rechten van oorlogsvluchtelingen verslechteren ten opzichte van vluchtelingen die in hun herkomstland worden vervolgd. VluchtelingenWerk vindt het voorstel van het CDA om een tweestatusstelsel in te voeren onrealistisch, onuitvoerbaar en onrechtvaardig. Dit plan zou een bom zijn onder het Nederlandse asielsysteem.

Februari 2023: Oproep om per direct in te grijpen

VluchtelingenWerk uit grote zorgen over de recordhoge achterstanden bij de Immigratie en Naturalisatiedienst via een brief aan de Kamer. Wij roepen de staatssecretaris op om per direct in te grijpen en de IND dusdanig te versterken zodat alle asielverzoeken zo snel mogelijk weer tijdig behandeld worden. Stabiele financiering, voldoende personeel en heldere procedures horen daarbij. Als stevige maatregelen uitblijven zullen de achterstanden en de opvangcrisis zich verhevigen. 

Januari 2023: Nareismaatregel wordt tijdelijk opgeschort

Staatssecretaris van der Burg heeft bekendgemaakt dat de nareisbeperking voorlopig vervalt. Dat betekent dat statushouders hun gezin weer mogen laten overkomen, ook als ze nog geen huis hebben. VluchtelingenWerk laat in een reactie weten blij te zijn met deze stap, maar vindt het wrang dat dit alleen voor nieuwe aanvragen voor gezinshereniging geldt.

December 2022: Raad van State: twee gezinnen mogen nu definitief herenigen 

De Raad van State heeft vandaag geoordeeld dat de hereniging van twee gezinnen mag doorgaan. Daarmee verloor staatssecretaris van der Burg opnieuw een rechtszaak over het vertragen van gezinshereniging, ditmaal van de hoogste rechter. Een definitief oordeel over het vertragen van alle andere gezinnen zal nog een tijd op zich laten wachten. VluchtelingenWerk roept in een reactie op de uitspraak het kabinet op voorbereidingen te treffen om straks gehoor te kunnen geven aan het finale oordeel van de Raad van State. Het COA, gemeenten, de IND en het ministerie van Buitenlandse Zaken moeten nu al aan de slag. Anders dreigt de maatregel die bedoeld is om de druk op de opvang te verlichten, een nieuwe opvangcrisis te veroorzaken. 

December 2022: Alarmerende achterstanden 

VluchtelingenWerk pleit in een brief aan de Kamer opnieuw voor focus op het tijdig en zorgvuldig uitvoeren van de bestaande asielprocedure, het versneld behandelen van kansrijke asielaanvragen en meer ruimte voor het voordeel van de twijfel. VluchtelingenWerk wijst de kamer er verder op dat de nareismaatregel waarmee vluchtelingengezinnen opzettelijk nog langer van elkaar gescheiden blijven onrechtmatig is en onmiddellijk ingetrokken moet worden. 

Oktober 2022: Breng rust in de keten

VluchtelingenWerk pleit bij de Kamer voor rust in de asielketen door de focus te leggen op het tijdig en zorgvuldig uitvoeren van de bestaande asielprocedure in plaats van het generiek verlengen van beslistermijnen en maatregelen die nareis in de weg zitten.  

September 2022: Kabinetsmaatregelen zijn een trap na 

In reactie op de aangekondigde kabinetsmaatregelen die volgen uit de Kamerbrief van 26 augustus 2022 stelt VluchtelingenWerk dat het voorstel om erkende vluchtelingen niet met hun gezin te herenigen zolang ze geen woning hebben bijzonder pijnlijk en juridisch onhoudbaar is – en een trap na aan vluchtelingen die door falend beleid vertraging oplopen in de procedure, onder de geldende normen worden opgevangen of zelfs buiten moeten slapen. Dat geldt ook voor het generiek verlengen van de beslistermijn op de asielprocedure waardoor nog meer mensen langer in de opvang zullen moeten verblijven. Je kunt het probleem niet oplossen met de oorzaak.  

Juni 2022: Wanhoop door lange wachttijden bij de IND 

VluchtelingenWerk vraagt de staatssecretaris om snel werk te maken van voldoende capaciteit en middelen bij de IND om alle asielaanvragen zorgvuldige en tijdig te behandelen. De lange wachttijden zijn funest voor de gezondheid van mensen en zeer slecht voor een goede integratie start in Nederland. Daarnaast verzoeken we om meer en heldere communicatie aan asielzoekers over de timing van hun asielprocedure en over het moment dat ze aan de beurt zijn van groot belang. Er moeten nu echt structurele oplossingen komen bij de IND om orde en rust te krijgen in de asielketen. Als stevige maatregelen uitblijven zal de opvangcrisis zich alleen nog maar verhevigen. De druk op de opvang zal dan alleen maar groter worden omdat er steeds meer en langer asielzoekers wachten op een beoordeling door de IND. 

Januari 2022: Snelheid woog zwaarder dan zorgvuldigheid bij de Taskforce van de IND 

Uit een rapport van de Inspectie J&V is gebleken dat er onzorgvuldig is gehandeld door de 'taskforce' die alle achterstallige asielaanvragen bij de IND moest wegwerken. Snelheid woog zwaarder dan zorgvuldigheid. VluchtelingenWerk roept het nieuwe kabinet daarom via een Persbericht op om de IND weer in staat te stellen op tijd én zorgvuldig asielverzoeken te kunnen beoordelen. 

Juli 2021: VluchtelingenWerk trekt aan de bel vanwege zorgen om kwaliteit 

VluchtelingenWerk heeft een monitor gepubliceerd om een beter beeld te krijgen van de werkwijze van de Taskforce. Wij hebben 16 asieladvocaten gesproken, die bij elkaar 365 asielzoekers hebben bijgestaan in Taskforce-zaken. Ook hebben wij 26 asielzoekers geïnterviewd, waarvan de asielaanvraag door de Taskforce is behandeld. De monitor bevestigt dat er rommelig wordt gewerkt binnen de Taskforce. Asieladvocaten en asielzoekers geven aan dat er veel fouten worden gemaakt in de communicatie en planning.  Ook blijkt er veel kritiek te zijn op het telehoren en schriftelijk horen. 

Januari 2021: VluchtelingenWerk roept de staatssecretaris op om haar belofte waar te maken 

VluchtelingenWerk roept via een persbericht de staatssecretaris op om alles op alles te zetten om alle achterstallige asielaanvragen zo snel mogelijk in behandeling te nemen én te voorkomen dat er nog meer achterstanden ontstaan bij nieuwe asielaanvragen en gezinshereniging. Dit naar aanleiding van de langverwachte kamerbrief over de Taskforce gepubliceerd door staatssecretaris Broekers-Knol. Hieruit blijkt dat maar liefst 7.000 asielaanvragen zijn doorgeschoven naar het nieuwe jaar met als herziende deadline: medio 2021. Het beloofde plan om de achterstanden zo snel mogelijk weg te krijgen blijft uit.  

November 2020: Nieuw plan nodig voor achterstanden IND 
VluchtelingenWerk deelt een quickscan met daarin de belangrijkste knelpunten die de snelheid en kwaliteit van de asielprocedure in de Taskforce belemmeren samen met een brief met aanbevelingen met de Tweede Kamer.  VluchtelingenWerk roept de staatssecretaris op nu echt de regie te pakken en wachtende asielzoekers helderheid te geven en een realistisch perspectief te bieden. Zodat zij niet langer in onzekerheid leven en eindelijk kunnen starten met het opbouwen van een nieuwe toekomst. 

November 2020: Kabinet vertraagt doelbewust gezinshereniging 
Het kabinet wil doelbewust gezinshereniging vertragen om de druk op de opvang en huisvesting te verlichten. Dat is bekend gemaakt in een brief over de opvang en huisvesting van vluchtelingen. VluchtelingenWerk vindt het een hardvochtig besluit waarmee staatssecretaris Broekers-Knol een nieuwe grens overschrijdt: het uitstellen van de hereniging van vaak door oorlog verscheurde gezinnen mag nooit tot doel van beleid gemaakt worden. We roepen staatssecretaris Broekers-Knol in onze reactie op om het uitstellen van gezinshereniging nooit tot beleid te maken en gezinnen altijd zo snel mogelijk weer bij elkaar te brengen. 

Augustus 2020: Eerste zorgen over de Taskforce 
De Taskforce die van staatssecretaris Broekers-Knol de opdracht kreeg de lange wachtrij voor de asielprocedure weg te werken gaat chaotisch en onzorgvuldig te werk. Door slechte planning, niet goed ingewerkte medewerkers en het op afstand werken vanwege corona holt de kwaliteit van de asielprocedure achteruit. VluchtelingenWerk Nederland waarschuwt via een persbericht voor onterechte afwijzingen, onnodige verdere vertraging en meer stress en onzekerheid bij wachtende asielzoekers.  VluchtelingenWerk roept staatssecretaris Broekers-Knol op zo snel mogelijk in te grijpen en de werkwijze van de Taskforce te hervormen.  

Maart 2020: De Taskforce  
De oprichting van de 'Taskforce' in 2020, belast met het wegwerken van een achterstand van meer dan 15.000 asielaanvragen, resulteerde in een inhaalslag.  

Februari 2020: Eerste noodopvanglocatie in Leeuwarden 
De eerste noodopvanglocatie is gevonden in Leeuwarden. Noodopvang is de meest uitgeklede vorm van opvang. Mensen slapen hutje mutje in stapelbedden naast elkaar in een grote hal met honderden anderen. Ze hebben geen privacy. Abdeluheb Choho, directeur van Vluchtelingenwerk Nederland reageert: 'Dat er nu een noodopvang nodig is, is pure onkunde van dit kabinet. Het is een crisis die zelf door het kabinet is veroorzaakt. Dit kabinet heeft geen controle meer over de uitvoering van het asielbeleid.' 

Februari 2020: COA zoekt evenementenhallen voor opvang asielzoekers 
Door de trage procedure raakten asielzoekerscentra vol en gaat het COA op zoek naar evenementenlocaties om asielzoekers tijdelijk in op te kunnen vangen. VluchtelingenWerk noemt de stap in een persbericht 'een brevet van onvermogen van dit kabinet'. 

Februari 2020: Voorstel voor snellere behandeling Dublin-claimanten 
In een brief aan de Tweede Kamer pleit VluchtelingenWerk Nederland ervoor asielverzoeken uit veilige landen voortaan sneller te behandelen. Door te stoppen met zogeheten ‘Dublin-claims’ kan de duur van hun opvang in Nederland substantieel worden beperkt. Zo is Nederland minder aantrekkelijk voor kansloze asielverzoeken en kunnen asielzoekers die echt gevaar lopen sneller geholpen worden. 

Februari 2020: VluchtelingenWerk start actie 'Laat vluchtelingen niet eindeloos wachten!' 
VluchtelingenWerk roept het publiek op om Kamerleden een e-mail te sturen om de uitzichtloze situatie voor wachtende asielzoekers bij hen onder de aandacht te brengen. Bijna 9.000 vluchtelingen wachten nu op de start van hun asielprocedure. Sommige asielzoekers wachten al bijna twee jaar op hun asielprocedure, terwijl dit normaal gesproken slechts zes maanden duurt. Veel asielzoekers die een grote kans maken op een verblijfsvergunning worden nu slachtoffer van falend overheidsbeleid. Ondertussen worden de omstandigheden waaronder mensen worden opgevangen alleen maar slechter. 

November 2019: VluchtelingenWerk biedt rapport ‘Gevangen in een vastgelopen asielsysteem’ aan 
De extreem lange wachttijden bij de IND leiden tot ernstige tekortkomingen in de opvangomstandigheden voor wachtende asielzoekers. Er is sprake van groeiende onrust onder de bewoners van de opvanglocaties. VluchtelingenWerk bundelt de signalen van asielzoekers uit alle asielzoekerscentra in een rapport dat wordt overhandigd aan staatssecretaris Broekers-Knol en Tweede Kamerleden. 

November 2019: onvrede in Tweede Kamer over aanpak staatssecretaris Broekers-Knol 
Nadat staatssecretaris Broekers-Knol in een interview bij Nieuwsuur asielzoekers zelf de schuld leek te geven van het tekort aan opvangplekken reageert de Tweede Kamer verbolgen. In een debat met de Tweede Kamer geeft de staatssecretaris toe dat er destijds onterecht is bezuinigd op de IND en het opvangtekort mede hierdoor is veroorzaakt. VluchtelingenWerk en verschillende Kamerleden verwijten de staatssecretaris bij Nieuwsuur dat er nog te weinig gebeurt om de wachttijden terug te dringen. 

November 2019: tekort van 10.000 opvangplekken door wachttijden 
De druk op de opvang neemt nog verder toe. Het COA zoekt met spoed duizenden nieuwe opvangplekken. Door de groeiende groep wachtende asielzoekers zijn steeds meer bedden nodig. VluchtelingenWerk roept op de achterstanden bij de IND met meer urgentie aan te pakken en de omstandigheden in de centra te verbeteren. Directeur Abdeluheb Choho waarschuwt in een interview in NRC Handelsblad voor een crisis in de asielzoekerscentra. 

Juni 2019: Onderzoekscommissie Van Zwol: problemen asielprocedure hadden voorkomen kunnen worden 
De Commissie Van Zwol heeft onderzocht waarom het zo lang kan duren voor asielzoekers duidelijkheid hebben over hun toekomst. De commissie constateert dat achterstanden bij de IND voorkomen hadden kunnen worden, omdat er te veel is bezuinigd op de overheidsdienst terwijl er nog achterstanden waren. De commissie raadt het kabinet aan de wachttijden zo snel mogelijk terug te dringen. 

Mei 2019: Kabinet steekt meer geld in aanpakken wachttijden asielprocedure 
Het kabinet gaat structureel meer geld steken in het sneller afhandelen van de asielprocedure. Heel goed nieuws dat lang op zich heeft laten wachten. We hebben dit urgente onderwerp meerdere malen op de politieke agenda gezet. De wachttijden voor de asielprocedure zijn namelijk de afgelopen tijd extreem opgelopen. Door slechte planning en jarenlange bezuinigingen kampt de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) met een personeelstekort. Worden de asielverzoeken nu eindelijk weer snel behandeld? 

April 2019: Wachttijden asielprocedure bij IND pas in 2021 opgelost 
Staatssecretaris Harbers verwacht dat de IND pas in 2021 alle asielverzoeken weer op tijd kan behandelen. Dit schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer over verschillende problemen waarmee de Immigratie & Naturalisatiedienst (IND) kampt. Wij zijn geschokt door deze nieuwe prognose. Abdeluheb Choho, directeur van VluchtelingenWerk Nederland: 'De problemen bij de IND zijn nog ernstiger dan gedacht. We maken ons grote zorgen. De onzekerheid bij asielzoekers is enorm.' VluchtelingenWerk roept de staatssecretaris op alles op alles te zetten om de wachttijden snel terug te dringen, en de IND intussen niet nog meer te belasten. 

Februari 2019: eindelijk goede toegang tot zorg 
De wachtende asielzoekers verblijven niet op een regulier azc, maar op speciale opvanglocaties. Tot voor kort hadden bewoners van deze locaties minder recht op zorg. Met de enorm opgelopen wachttijden, zorgt die regel voor steeds grotere problemen. Zo worden bewoners niet doorverwezen naar specialisten. Mede door ons aandringen zijn de rechten van deze bewoners op medische zorg nu gelijkgetrokken met vluchtelingen op andere azc's. 

Januari 2019: Opnieuw opgelopen 
De vertraging van de asielprocedure is verder opgelopen tot bijna anderhalf jaar. Als de vertraging met dit tempo doorgroeit kan de wachttijd in de komende maanden zomaar doorgroeien tot twee jaar. Daarbij is de toegang tot medische zorg voor de wachtende asielzoekers zeer problematisch en loopt de spanning in de centra op door grote zorgen over gezinshereniging en een gebrek aan voorzieningen. 

December 2018: Personeelstekort bij IND 
De wachttijden lopen nog verder op: in de loop van december wachten vluchtelingen een jáár. 'De wachttijden zijn niet alleen een gevolg van een personeelstekort, maar ook van een politieke urgentie het probleem op te lossen', aldus onze adjunct-directeur Jasper Kuipers in een uitzending van Nieuwsuur. In december 2018 blijkt de IND voor minstens een miljoen euro aan dwangsommen te moeten betalen omdat asielzoekers niet op tijd een besluit hebben gekregen op een verblijfsaanvraag. 

Eind november 2018: Teleurstellende reactie staatssecretaris 
De antwoorden van de staatssecretaris op de Kamervragen blijken teleurstellend. Er worden geen concrete toezeggingen gedaan over de verwachte termijn waarop de wachttijden zijn weggewerkt. Verder valt op dat er helemaal niet wordt gesproken over het enorme leed dat de wachttijden veroorzaken. 

November 2018: Wij slaan alarm! 
Als blijkt dat de wachttijden zijn opgelopen naar 43 weken, slaan wij alarm. Op 13 november roepen we de staatssecretaris op om zo snel mogelijk orde op zaken te stellen. Meer dan 3.500 Nederlanders en verschillende politici steunen onze oproep. Snel daarna wordt een motie ingediend in de Tweede Kamer en worden er Kamervragen gesteld. 

Oktober 2018: COA opent extra pre-pol-locaties 
Door de wachttijden ontstaat er een tekort aan opvangplaatsen in de opvangcentra. Er worden tijdelijke locaties geopend. Het zijn onze vrijwilligers die de bewoners daar moeten uitleggen wat niet uit te leggen valt: dat het nog lang kan gaan duren, en niemand precies kan vertellen wanneer hun onzekerheid voorbij is. 

September 2018: Brief aan de Tweede Kamer 
Naast de wachttijden voor gezinshereniging lopen nu ook de wachttijden voorafgaand aan de asielprocedure op. In een brief aan de Tweede Kamer wijzen we op de opeenstapeling van wachttijden bij verschillende overheidsdiensten en waarschuwen we voor de schrijnende gevolgen. 

Februari 2018: Nieuwe oproep 
Begin 2018 dwingt de Tweede Kamer, na onze oproep, af dat de achterstanden bij de behandeling van eerste afvragen voor de zomer van 2018 weggewerkt moeten zijn. De achterstanden bij procedures over gezinshereniging bestaan nog steeds. We roepen de staatssecretaris op deze achterstand zo snel mogelijk in te halen. 

2016: Eerste signalen 
Al sinds 2016 signaleren we dat de IND de wachttijden van de gezinsherenigingsprocedure van vluchtelingen structureel overschrijdt. Hierdoor zijn gezinnen onnodig lang van elkaar gescheiden. We roepen op om de wachttijden weg te werken.