Het gaat goed met Syrische Nederlanders, maar er zijn ook zorgen
Op dit moment wonen er bijna 150.000 mensen van Syrische afkomst in Nederland. In 2017 werden 3.000 van hen voor het eerst geïnterviewd door onderzoekers. Deze groep is daarna tot 2022 gevolgd. ‘Daarmee is dit onderzoek uniek, ook op wereldniveau’, vertelt Roswitha Weiler, senior beleidsmedewerker bij VluchtelingenWerk. ‘Dit onderzoek is zowel op cijfers als op ervaringen van Syriërs gebaseerd en omvat veel leefgebieden. Door dezelfde groep te volgen geeft het een goed beeld over de positie en de leefsituatie van Syrische Nederlanders; ook de onderlinge verschillen komen daarbij goed aan bod.’ Een volgend meting staat voor 2024 gepland.
Vaker aan het werk
Uit het rapport blijkt dat het aantal Syrische Nederlanders met een baan de afgelopen jaren fors is toegenomen. Meer dan de helft (55%) van de Syrische statushouders heeft inmiddels werk. Behalve dat deze mensen steeds vaker werk hebben, werken ze ook meer uren en krijgen ze steeds vaker een vaste baan. ‘Dat is zeker positief’, zegt Roswitha. ‘Wel zijn het zijn nu vooral de mannen die werken. De deelname van Syrische vrouwen aan de arbeidsmarkt is laag. Daar moet nog meer aandacht voor komen.’
Een stap terug
Hoewel het over het algemeen dus goed gaat met de Syrische statushouders in Nederland, laat het onderzoek op een aantal gebieden juist ook een verslechtering van de situatie zien ten opzichte van een aantal jaar geleden. Het meest opvallende zijn de zorgen rondom (psychische) gezondheid en financiën. Ook blijkt uit het onderzoek dat veel Syriërs zich eenzaam voelen. Iedereen heeft de inburgering inmiddels afgerond en velen hebben de Nederlandse nationaliteit. De taalvaardigheid gaat voor velen niet meer vooruit.
‘Er is een duidelijke samenhang tussen taal, geld, werk, gezondheid en contact met andere mensen’, legt Roswitha uit. ‘Deze factoren kunnen elkaar positief, maar ook negatief beïnvloeden. Er moet dus geïnvesteerd worden in al deze dimensies zodat ze elkaar in goede zin versterken.’
Goede achtervang
Het is noodzakelijk voor deze Syrische Nederlanders om een goed bereikbare achtervang te hebben. Roswitha denkt aan een plek of organisatie zoals bijvoorbeeld VluchtelingenWerk waar Syriërs al eerder, maar ook langer naartoe kunnen met (vluchteling-specifieke) vragen ook als zij al langer in Nederland wonen. ‘Met vragen over al die ingewikkelde regelingen en toeslagen, bijvoorbeeld. Mensen snappen die niet of weten simpelweg niet dat ze daar recht op hebben en raken daardoor soms onnodig in problemen.’
Visie van VluchtelingenWerk
VluchtelingenWerk vindt dat de opvang van vluchtelingen als eerste fase van het integratieproces moet worden opgevat. Dat betekent in plaats van tijdelijke opvangplekken, inclusief heel vaak verhuizen, dat de opvang gericht moet worden op vroege participatie aan de samenleving.
Verder is het goed dat 55% van de Syrische statushouders een baan heeft. VluchtelingenWerk pleit ervoor dat vluchtelingen sneller aan het werk kunnen. Momenteel geldt voor asielzoekers een 24-weken-eis. Dat betekent dat zij maar 24 weken per jaar mogen werken. Die regel is een grote drempel voor werkgevers om hen aan te nemen en belemmert hun latere integratieproces. Dat vluchtelingen – asielzoekers én statushouders – aan het werk kunnen, is niet alleen belangrijk voor henzelf, maar ook voor de maatschappij. Ook zouden Syrische vluchtelingen de mogelijkheid moeten krijgen om, met behoud van uitkering, een opleiding te volgen. Zo zouden ze meer werk op hun eigen niveau kunnen doen.
Help mee en doe nu een gift
Met jouw bijdrage kunnen wij de Nederlandse en Europese politiek blijven aansporen tot een humaner vluchtelingenbeleid. Jouw steun is onmisbaar voor vluchtelingen die gedwongen zijn alles achter zich te laten op zoek naar veiligheid. Hartelijk bedankt.