De Spreidingswet | Vijf veelgestelde vragen

Het kabinet wil de Spreidingswet intrekken. Maar juist deze wet is één van de belangrijkste oplossingen voor de huidige opvangchaos in Nederland. Wat maakt de Spreidingswet zo effectief? We beantwoorden vijf veelgestelde vragen.
placeholder

1. Wat is de Spreidingswet?

De Spreidingswet zorgt dat de opvang van asielzoekers eerlijk over Nederland wordt verdeeld. De wet vraagt alle gemeenten bij te dragen aan opvang - afhankelijk van het aantal inwoners en hoe welvarend de gemeente is. 

2. Waarom is de Spreidingswet nodig?

Er is al heel lang een tekort aan opvanglocaties voor vluchtelingen. Er zijn meer én betere plekken nodig. En dan met name plekken die voor een langere periode open blijven. Het liefst meerdere jaren. 

Maar waar dan?! Op die vraag kwam steeds geen antwoord. Vooral omdat het aandragen van opvanglocaties geen verplichte taak was van een gemeente. Het hoefde dus niet.   

Die vrijwilligheid bleek niet te werken. Er ontstond niet alleen een tekort aan opvangplekken - de opvang werd ook niet eerlijk over het land verdeeld. Daar brengt de Spreidingswet verandering in. 

3. Wat zijn de voordelen van de Spreidingswet?

De Spreidingswet biedt voordelen voor de samenleving, gemeenten en asielzoekers:

  • Eerlijke verdeling van verantwoordelijkheden. Waardoor niet langer alleen een klein handje gemeenten verantwoordelijk is voor álle opvang in Nederland.  

  • Meer opvangplekken. Begin november presenteerden de provincies hun plannen voor de Spreidingswet. Wat bleek? Er liggen nu al voorstellen voor 80.000 langdurige opvangplekken klaar. Ter vergelijking: momenteel hebben we in Nederland slechts 35.000 reguliere opvangplekken.  

  • Betere integratie door kleinschaligheid. Door eerlijke spreiding kunnen gemeenten kleinere locaties inzetten die voor langere tijd opvang bieden. Het voordeel van kleinschalige opvangplekken? Locaties liggen vaak centraler waardoor asielzoekers makkelijker in contact komen met Nederlanders. En dat is weer goed voor de integratie.   

  • Kwaliteit. Want een locatie die langer open blijft betekent: meer ruimte om het allemaal eens even écht goed aan te pakken. 

placeholder

Kleinschalige opvang in de praktijk: ‘Hier voelen wij ons veilig’

De bewoners van de noodopvang in Schijndel zijn opvallend positief over ‘hun’ locatie. Het geheim? Deze opvang is o.a. goed bereikbaar en kleinschalig, waardoor bewoners snel kunnen starten met integreren.  

Hoe Schijndel het anders aanpakt

4. Wanneer gaat de Spreidingswet in?

De Spreidingswet is op 1 februari 2024 van kracht gegaan. Inmiddels is de verdeling van opvangplekken bekend gemaakt, en hebben gemeenten tot 1 juli 2025 om hun locaties klaar te maken voor gebruik.  

De Spreidingswet werkt

Door de Spreidingswet zetten provincies en gemeenten zich al hard in om meer structurele opvangplekken te realiseren. Er liggen nu plannen voor 80.000 plekken. Daarmee wordt al voldaan aan 83 procent van de aantallen die de Spreidingswet voorschrijft. Provinciebestuurders roepen ook juist het kabinet op om de Spreidingswet te houden. 

Provincies hard aan de slag

5. Is de Spreidingswet dé oplossing van de opvangcrisis?

Niet meteen. De Spreidingswet kan opvangcrises in de toekomst voorkomen. Maar voor de crisis van vandaag is een tussenoplossing nodig. 

Dat zit zo:  

Duizenden vluchtelingen en asielzoekers verblijven op locaties die niet geschikt zijn voor een langer verblijf. Daar gaat de Spreidingswet op korte termijn geen verandering in brengen. Daar komt bij dat veel noodopvanglocaties komende tijd hun deuren sluiten, waardoor de druk op de opvang blijft.  

Wat die tussenoplossing dan is? Hotels en vakantieparken bijvoorbeeld, waar asielzoekers een menswaardige plek hebben om te leven. In ieder geval plekken die aan de Europese richtlijnen voldoen. 

De Spreidingswet in 2 minuten uitgelegd

Liever luisteren dan lezen? Collega Sammy legt in deze video nog eens duidelijk uit hoe de Spreidingswet precies werkt.  

Ons standpunt: ‘Kabinet, trek de Spreidingswet niet in!’

Veel gemeenten, provincies en uitvoeringsorganisaties steunen de Spreidingswet. Wij roepen daarom het kabinet op om de Spreidingswet niet in te trekken, want alleen zo kan er een einde komen aan de opvangchaos in Nederland.

De kleinschalige opvang is goed voor de integratie van asielzoekers en vluchtelingen, maar is ook goed voor de samenleving. Wanneer er snel permanente opvanglocaties bijkomen, komt er eindelijk een einde aan de schrijnende situatie waarin asielzoekers en vluchtelingen inmiddels al jaren verkeren. 

Help mee en doe een gift!

Met jouw bijdrage kunnen wij de Nederlandse en Europese politiek blijven aansporen tot een humaner vluchtelingenbeleid. Jouw steun is onmisbaar voor vluchtelingen die gedwongen zijn alles achter zich te laten op zoek naar veiligheid. Hartelijk bedankt!

placeholder