Zwart scenario: vluchtelingen staan er straks alleen voor tijdens hun asielprocedure
Begroting van 34 naar 13 miljoen
Minister Faber heeft de begroting voor ons programma Rechtsbescherming per direct meer dan gehalveerd. Gewoon een keiharde mededeling op 2 januari: jullie krijgen dit jaar 13 miljoen euro in plaats van de benodigde 34 miljoen en daar moeten jullie het mee doen. Rustig afbouwen? Nee, abrupt afbreken.
Frank Candel, bestuursvoorzitter van VluchtelingenWerk: ‘De begroting per direct meer dan halveren terwijl het werk hetzelfde blijft als wat het ministerie van ons verwacht - dat plaatst ons in een onmogelijke positie. We staan met onze rug tegen de muur. Dit kan niet, dit is onbehoorlijk bestuur. De overheid heeft zich te houden aan basale fatsoensafspraken.’
Wettelijke taak
Asielzoekers hebben - net als ieder ander mens - recht op onafhankelijke, juridische begeleiding. Sinds 2010 vervult VluchtelingenWerk deze Europese wettelijke taak.
Onderdeel van deze taak is onder andere: uitleggen hoe de asielprocedure werkt, wat iemands rechten en plichten zijn en welke informatie en stukken iemand bij de IND moet aanleveren.
We zijn aanwezig op de opvanglocaties voor voorlichting, spreekuren en juridische ondersteuning. Belangrijk daarbij is ook het bieden van een luisterend oor en het signaleren van kwetsbaren in de opvang. Dit komt nu onder druk te staan.
Alleen en aangeslagen
De gevolgen van Fabers besluit zijn eigenlijk niet te bevatten. In de eerste plaats is het verschrikkelijk voor alle vluchtelingen die er straks nagenoeg alleen voor staan tijdens hun asielprocedure. Geen spreekwoordelijke hand op je schouder die je ondersteunt en niemand die écht naar je luistert of je de weg wijst in het grote doolhof van onze bureaucratie.
'De mensen van VluchtelingenWerk leggen de dingen uit die ik niet begrijp’, vertelt Zakaria, een jongeman uit Syrië. Hij zit nog middenin zijn asielprocedure en verblijft op een asielboot in Zaandam. 'VluchtelingenWerk is dé verbinding tussen vluchtelingen en de IND en het COA. Zonder hun ondersteuning wordt het een puinhoop.’
Ook onze regiomanager Anne Els Jansen spreekt haar zorgen uit: ‘We zijn aanwezig op de opvanglocaties voor voorlichting, spreekuren en juridische ondersteuning. Belangrijk daarbij is ook het bieden van een luisterend oor en het signaleren van kwetsbaren in de opvang. Dit komt nu onder druk te staan.’
Nóg meer opstoppingen
Los van de menselijke impact, heeft het besluit van Faber ook praktische gevolgen:
Vluchtelingen moeten straks zonder goede voorbereiding hun gehoor bij de IND in. Grote kans dat dat zal leiden tot meer eerste afwijzingen, want zo’n gehoor is heel pittig. Mensen moeten namelijk hele persoonlijke en soms traumatische verhalen vertellen onder druk, en dat kan zonder goede voorbereiding moeilijk zijn.
‘Maar na de eerste afwijzingen komt er een enorme stijging van het aantal zaken waarbij de rechter afgewezen asielzoekers alsnog in het gelijk stelt’, legt bestuursvoorzitter Frank uit. ‘De procedure moet dan opnieuw.’
Heel omslachtig dus! Het zorgt alleen maar voor nog meer druk bij de IND en op de rechtsspraak. En dát zorgt weer voor nog meer opstoppingen in het asielsysteem en voor langere wachttijden.
De kosten die daarmee gepaard gaan, bijvoorbeeld voor het realiseren van extra tijdelijke noodopvangplekken?
Inderdaad, die zijn voor de samenleving.
Rechts werkt averechts
Door dit besluit van Faber wordt de chaos in de asielopvang alleen maar groter. En de kosten voor de samenleving nemen verder toe. Oftewel: de maatregelen van dit rechtse kabinet werken alleen maar averechts.
Onderhandelingen met de minister over het besluit zijn op niets uitgelopen. Daarom zijn we naar de rechter gestapt om dit besluit aan te vechten. Want dit zwarte scenario mág geen werkelijkheid worden. Vluchtelingen hebben ons juist harder nodig dan ooit.
Spreek je uit tegen #averechtsbeleid
Spreek jij je ook uit tegen het beleid van Faber? Want dit kabinet ontneemt vluchtelingen hun rechten en laat het asielsysteem bewust verder vastlopen. Dit is geen rechts beleid, maar #averechtsbeleid. Kom in actie!